Thiết kế đòi hỏi tư duy tổng thể
Trong những năm gần đây, nội hàm và tầm quan trọng của nội thất đô thị không ngừng được mở rộng và đã phát triển thành một khái niệm quản lý và quy hoạch đô thị tinh tế và có hệ thống. Nội thất đô thị trực tiếp phục vụ nhu cầu của người dân và có mối liên hệ mật thiết với người dân. Các tiện ích công cộng khác nhau trong không gian đô thị như hệ thống biển báo, các sảnh chờ, đèn đường, ghế ngồi, các tác phẩm điêu khắc…đều được coi là những cơ sở vật chất thuộc về nội thất đô thị.
Nội thất đô thị mang đặc trưng văn hóa Ngô Thái Bá
Việc đầu tư nội thất đô thị cần có tư duy tổng thể trong thiết kế, cân nhắc các yếu tố như kiểu dáng, chất liệu, màu sắc…và định vị hợp lý theo phong cách của từng khu vực.
Thành phố Vô Tích, tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) có 3 phong cách thiết kế nội thất đô thị cơ bản: phong cách tối giản hiện đại, phong cách cổ điển Giang Nam và phong cách sinh thái tự nhiên. Hệ thống vật liệu được chọn lựa tuân thủ nguyên tắc thân thiện với môi trường, độ bền cao, có thể tái chế, giá cả phải chăng, đồng thời có tính thẩm mỹ và chất lượng cao.
Màu sắc là yếu tố đầu tiên, trực quan trong môi trường đô thị, do đó được xem là một yếu tố quan trọng. Có thể thiết kế, bài trí các màu phụ trợ, màu trang trí trên các đoạn đường, khu vực khác nhau dựa trên phông màu chủ đạo; các địa phương cũng có thể phát triển các màu đặc trưng cơ bản phù hợp với phong cách khu vực. Ngoài ra, trong việc thiết kế nội thất đô thị có thể sử dụng các yếu tố văn hóa, lịch sử để làm nổi bật đặc điểm phong cách tinh thần của một đô thị. Lấy thành phố Vô Tích làm ví dụ, việc thiết kế nội thất đô thị sử dụng các yếu tố văn hóa đặc trưng như văn hóa Ngô Thái Bá, văn hóa cảnh quan và kiến trúc tượng Phật Linh Sơn khổng lồ.
Cấu trúc nội thất đô thị thành phố Vô Tích bao gồm 4 hạng mục chính (giao thông, dịch vụ công cộng, phác họa trang trí, tiện ích đô thị), 13 hạng mục trung bình và 45 hạng mục nhỏ. Ví dụ Khu lịch sử văn hóa Tiểu Lâu Hạng áp dụng phong cách cổ điển Giang Nam, với tone màu cơ bản là xám, nâu sẫm, vật liệu chủ đạo là gỗ và được trang trí bằng các yếu tố cổ điển phong phú.
Một ví dụ khác là công viên sinh thái đất ngập nước quốc gia Trường Quảng Khê với sự tích hợp của nhiều yếu tố như sinh thái, giải trí, khoa học và mang đậm tính nhân văn, với cấu trúc hệ thống biển chỉ dẫn, thùng rác, ghế ngồi, bãi đỗ xe đều được thiết kế bằng các vật liệu sinh thái tự nhiên, ưu tiên sử dụng các vật liệu có kết cấu thân thiện với môi trường để tạo ra cảnh quan nghệ thuật đặc sắc, làm nổi bật phong cách ung dung, tự nhiên.
Khu Thí điểm với chủ đề “Nội thất đô thị” đầu tiên tại Trung Quốc
Kể từ năm 2018, thành phố Vô Tích đã nhiều lần đề xuất các yêu cầu trong các Hội nghị công tác quản lý đô thị nhằm nâng cao hình ảnh tổng thể của thành phố, tối ưu hóa chất lượng không gian và thúc đẩy quản trị đô thị tinh tế. Với tinh thần này, tháng 1/2022, dự án thí điểm đầu tiên của Trung Quốc với chủ đề “Nội thất đô thị” đã được triển khai tại Khu Phát triển kinh tế thành phố Vô Tích. Đến tháng 12/2022, chính sách “Hướng dẫn thiết kế nội thất đô thị thành phố Vô Tích” do Cục Quản lý đô thị thành phố Vô Tích biên soạn đã chính thức được ban hành.
Khu Thí điểm thuộc vùng lõi trung tâm của Khu Phát triển kinh tế thành phố Vô Tích, có tổng diện tích khoảng 6,4 ha, với bố cục gồm 3 phần: những đoạn đường mới trên Đại lộ Nam Hồ, công viên phía Tây của Trường trung học Giang Nam và phòng triển lãm chủ đề nội thất đô thị. Khu Thí điểm đã tạo ra một mô hình vật lý có hệ thống, tiêu chuẩn, tinh tế và khác biệt về nội thất đô thị, tập trung vào 6 hạng mục chính và 34 hạng mục phụ, trở thành một phần quan trọng trong công tác kiến tạo “Vô Tích xinh đẹp”.
Trong công tác cải tạo mặt đường, hệ thống lề đường, vỉa hè được sử dụng vật liệu bê tông giả đá có màu trắng mè, có kết cấu và hình dạng tương tự như đá, có độ bền cao hơn so với bê tông thông thường. Hệ thống lưới chắn nước mưa tổng hợp hình chữ L được lắp đặt trên mặt đường nhằm nâng cao hiệu quả thoát nước. Trong công tác cải tạo phủ xanh, việc trồng cây, thảm thực vật được tiến hành trên tổng diện tích khoảng 15.000 m2, bao gồm khu vực vành đai cảnh quan trung tâm, vành đai cảnh quan 2 bên đường, hệ thống cây trên vỉa hè…Vật liệu bê tông thấm nước màu trắng mè được sử dụng để lát vỉa hè có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm lượng nước mưa chảy tràn, tình trạng ô nhiễm dòng chảy và hiệu ứng đảo nhiệt đô thị.
Để cải thiện chất lượng cơ sở vật chất của đô thị, hệ thống đèn đường thông minh, trạm dừng xe buýt thông minh, biển báo đường thông minh, thùng rác thông minh…đã được áp dụng nhằm tích hợp các dịch vụ tiện ích đô thị như chiếu sáng, giám sát môi trường, kiểm soát an toàn giao thông, thu thập dữ liệu, điều khiển từ xa; giúp nâng cao đáng kể trình độ và hiệu quả quản lý đô thị hiện đại, đồng thời cung cấp các dịch vụ an toàn hơn, thuận tiện hơn và chất lượng cao hơn cho người dân.
Kiến trúc tượng Phật Linh Sơn khổng lồ
Việc ứng dụng phong phú các tiện ích thông minh tại Khu Thí điểm cũng là một đặc điểm nổi bật của dự án: các trạm dừng xe buýt mới được thiết kế màn hình thông minh với kết cấu khung tổng thể bằng thép không gỉ; màn hình LCD phát video phúc lợi công cộng, có chức năng điều khiển từ xa tự động để thay đổi nội dung video phong phú và thông báo các sự kiện khẩn cấp. Màn hình LED hiển thị các thông tin như tuyến xe buýt, khoảng cách từ nhà ga và các điểm dừng để thuận tiện cho việc tra thông tin tuyến xe và việc đi lại của người dân. Các bãi đỗ xe thông minh được áp dụng công nghệ định vị tổng hợp GPS + Beidou + Bluetooth + Wifi, với chức năng định dạng, thông báo và cảnh báo với độ chính xác cao, giúp hướng dẫn hiệu quả việc dừng đỗ xe cho người dân. Các thùng rác thông minh được gắn công tắc cảm biến hồng ngoại và đầu dò hồng ngoại, có chức năng cảnh báo sự quá tải và khử trùng ozone.
Định hướng xây dựng và phát triển nội thất đô thị trong tương lai
Tháng 6/2022, Cục Quản lý đô thị thành phố Vô Tích phối hợp cùng các Viện thiết kế chuyên nghiệp và các trường Đại học để nghiên cứu và xây dựng chính sách “Hướng dẫn thiết kế nột thất đô thị thành phố Vô Tích” thông qua các phương pháp nghiên cứu sâu rộng, thảo luận chuyên gia, khảo sát...Đầu năm 2023, văn bản đã chính thức được ban hành.
Hướng dẫn đưa ra các khái niệm, phân loại hệ thống, bố cục quy hoạch, phương pháp thiết kế, yêu cầu triển khai đối với công tác xây dựng nội thất đô thị, đồng thời đưa ra các hướng dẫn về quy hoạch, thiết kế và quản lý hệ thống dự án nội thất đô thị. Các hướng dẫn này áp dụng cho tất cả các giai đoạn xây dựng nội thất đô thị, bao gồm quy hoạch và thiết kế, thi công, quản lý vận hành và bảo trì…Trong đó, quy hoạch và thiết kế là giai đoạn chính của việc áp dụng các hướng dẫn để định hình một dự án về tổng thể, có hệ thống, khác biệt và bền vững.
Hướng dẫn này hoàn toàn dựa trên các khái niệm và công nghệ của các đô thị tiên tiến trong và ngoài nước, kết hợp chặt chẽ với yêu cầu xây dựng của thành phố Vô Tích, hướng tới việc đổi mới về quy hoạch và thiết kế công trình công cộng đô thị ở thành phố Vô Tích với 4 loại hệ thống nội thất đô thị, 3 phân khu không gian chính và 5 khu vực mang đặc trưng phong cách địa phương. Hệ thống "4+3+5" này được biên soạn dựa trên khuôn khổ các nguyên tắc và hướng dẫn chung nhằm hiện thực hóa tất cả các yếu tố của nội thất đô thị cũng như hướng dẫn kiểm soát và quản lý thiết kế một cách tinh tế, bài bản, hướng dẫn chi tiết và làm cơ sở cho sự phát triển đô thị Vô Tích.
Khu lịch sử văn hóa Tiểu Lâu Hạng
Hướng dẫn này tuân thủ nguyên tắc lấy con người làm trọng tâm phát triển, nguyên tắc sinh thái xanh, lịch sử văn hóa và công nghệ thông minh, nhấn mạnh sự khác biệt, tính hệ thống và có tính ứng dụng cao. Để tạo điều kiện cho nhận thức và hiểu biết về hệ thống cơ sở vật chất trong môi trường công cộng đô thị, nội thất đô thị được chia nhỏ theo phân loại chức năng như giao thông đô thị, dịch vụ công cộng, trang trí và chiếu sáng đô thị, tạo thành một hệ thống phân loại nội thất đô thị chi tiết, cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác xây dựng và chỉnh trang đô thị của thành phố Vô Tích.
Trang Tin tức Xây dựng Trung Quốc,tháng 11/2023
ND:Ngọc Anh