Mở rộng hạ tầng xanh
Cây xanh đô thị là biện pháp có hiệu quả trực quan nhất trong việc giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị, mang lại vi khí hậu tiện nghi cho người dân sống quanh khu vực. Mở rộng hạ tầng xanh, cải thiện khả năng tiếp cận các công viên và vườn đô thị đặc biệt quan trọng đối với các khu dân cư thu nhập thấp, nơi ngày càng có ít công viên và không gian xanh. Cây xanh và các loài thực vật khác giúp làm mát môi trường bằng cách cung cấp bóng mát và làm thoát hơi nước. Ngoài việc tăng số lượng công viên, vườn trong thành phố, thực vật có thể được tích hợp vào cấu trúc đô thị theo nhiều cách khác nhau, từ trồng cây dọc theo hè phố đến mái nhà xanh và tường xanh thẳng đứng, tất cả đều đóng vai trò mang lại bầu không khí dễ chịu cho cư dân địa phương.
Những mái nhà sơn trắng có hệ số phản quang năng lượng ánh sáng mặt trời
Sử dụng bề mặt phản quang cho vỉa hè, mái nhà
Thời gian gần đây, một số vật liệu cải tiến đã được phát triển, vận dụng ưu điểm của lớp sơn trắng để phản xạ nhiệt của các tòa nhà và vỉa hè, đồng thời tạo ra nhiệt độ thấp hơn, qua đó giảm sử dụng hệ thống làm mát cơ bổ sung. Sơn Coolest White của UNStudio là một ví dụ về hệ thống sơn phủ có hệ số phản quang năng lượng ánh sáng mặt trời rất cao. Nhiều dự án thí điểm sử dụng lớp phủ phản quang gốc nhựa asphan, chẳng hạn sơn CoolSeal, để phủ mặt đường phố và vỉa hè nhằm giảm hiệu ứng đảo nhiệt. Việc chọn sơn màu trắng trơn, thậm chí không có bất kỳ thuộc tính bảo vệ nhiệt đặc biệt nào cũng giúp ích rất nhiều trong việc làm dịu mát môi trường xung quanh.
Thay điều hòa không khí bằng các hệ thống làm mát thụ động
Mỗi khi nhiệt độ bắt đầu tăng cao, con người lại phụ thuộc vào hệ thống điều hòa không khí để giữ bầu không khí mát mẻ. Ngoài việc hệ thống làm mát không bền vững và tiêu tốn rất nhiều năng lượng, nhiệt thải từ các thiết bị điều hòa còn góp phần gây hiệu ứng đảo nhiệt. Các giải pháp làm mát có thể được chia thành: chủ động (chẳng hạn như hệ thống biến tần) hoặc thụ động. Làm mát thụ động được hiểu là các chiến lược điều chỉnh luồng nhiệt đến và phân tán nhiệt với mức tiêu thụ năng lượng thấp, hoặc bằng không. Có thể ngăn chặn dòng nhiệt đến bằng cách che nắng và cách nhiệt, cũng như tản nhiệt được tích tụ bằng cách thông gió, làm mát bay hơi hoặc các phương án khác.
Một đường phố ở Los Angeles được sơn phủ màu trắng nhằm làm dịu mát hơn bầu không khí xung quanh
Chuẩn bị nơi tránh trú (vì mục đích khí hậu) cho người dân
Phần lớn những nỗ lực này liên quan đến quá trình lập kế hoạch dài hạn, tuy nhiên nhiều thành phố cũng đang thực hiện biện pháp tương tự theo mùa để bảo vệ người dân khỏi nắng nóng cực độ, trong đó có Barcelona và Paris.
Hạ tầng xanh, công trình xanh góp phần giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị
Nơi tránh trú là những căn phòng được điều hòa không khí đặc biệt, mức nhiệt duy trì thường xuyên ở 26oC, dễ tiếp cận, có khu vực nghỉ ngơi và khu vực nước để giảm cảm giác nóng bức. Các không gian công cộng và trường học ở các thành phố đang được thích ứng để làm nơi tránh trú, còn các công viên với nhiều cây xanh đô thị và đài phun nước được thúc đẩy phát triển. Paris đang phổ biến một ứng dụng di động giúp theo dõi mức nhiệt độ dễ chịu ở mọi nơi trong thành phố, nhờ đó người dùng có thể tìm nơi gần nhất để giải nhiệt, sử dụng nước uống miễn phí, hoặc lên kế hoạch lộ trình tốt nhất để tránh những bất lợi do nắng nóng gây ra.
Tạp chí Sinh thái (Nga) tháng 7/2022
ND: Lệ Minh