Lãnh đạo Ủy ban Nhà ở và Phát triển đô thị - nông thôn quận Thông Châu cho biết, cơ chế bảo hiểm kép cho chất lượng dự án nhà ở dựa trên việc phân tích những hạn chế, khiếm khuyết, rủi ro tiềm ẩn về chất lượng của các dự án nhà ở hiện có, từ đó đề xuất quy chế đảm bảo chất lượng dự án thông qua cơ chế bảo hiểm kép “bảo hiểm bảo đảm + bảo hiểm rủi ro”, áp dụng các phương thức đổi mới sáng tạo để hình thành hệ thống bảo đảm đa cấp theo phân khúc và theo giai đoạn cho chất lượng dự án nhà ở tại các khu dân cư và các tiểu trung tâm, đồng thời mở rộng phạm vi bảo hiểm cho các yêu cầu bồi thường trong khoảng thời gian mà các vấn đề tiềm ẩn về chất lượng dự án dễ xảy ra nhất (kể từ ngày nghiệm thu hoàn thành cho đến tối đa 12 năm sau đó).
Đơn vị thi công tiến hành bảo trì công trình theo cơ chế bảo hiểm
Đối tượng và phạm vi của công tác thí điểm bao gồm dự án các khu dân cư được cải tạo, xây mới và mở rộng (gồm cả một số dự án xây dựng đã được khởi công). Tính đến thời điểm hiện tại, có tổng cộng 20 dự án khu dân cư tại quận Thông Châu đã được bảo hiểm rủi ro, trong số đó, 7 dự án đã cơ bản được hoàn thành. Thông qua việc triển khai các dự án thí điểm, quận Thông Châu sẽ đúc rút kinh nghiệm và tổng hợp các biện pháp thiết lập cơ chế bảo hiểm tương tác tích cực, kết hợp giữa chất lượng kỹ thuật với chất lượng quản lý, giữa cải tiến và bảo hành chất lượng kỹ thuật, củng cố trách nhiệm của các đơn vị xây dựng, từ đó nâng cao trình độ quản lý chất lượng công trình, nâng cao chất lượng đời sống đồng thời bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân.
Bảo hiểm bảo đảm chất lượng công trình do đơn vị thi công công trình nhà ở cung cấp. Theo các điều khoản được quy định trong bảo hiểm, các công ty, doanh nghiệp bảo hiểm phải chịu trách nhiệm bồi thường trực tiếp về những tổn thất đối với chủ công trình (đơn vị tổ chức xây dựng) trong thời hạn bảo hiểm do nhà thầu (đơn vị thi công) không thực hiệu đầy đủ nghĩa vụ sửa chữa, khắc phục các khiếm khuyết về chất lượng công trình sau khi đã hoàn thành dựa trên những quy định của hợp đồng dự án xây dựng. Chi phí bảo hiểm cơ bản tối thiểu đối với mỗi dự án là khoảng 50.000 NDT, giá trị bồi thường bảo hiểm là khoảng 500.000 NDT và thời gian bảo hiểm dài nhất không quá 2 năm. Thời điểm bắt đầu có hiệu lực để thực hiện trách nhiệm bảo hiểm được tính từ ngày công trình, dự án xây dựng đã được hoàn thành và nghiệm thu.
Bảo hiểm rủi ro cho những nguy cơ tiềm ẩn về chất lượng dự án (bảo hiểm rủi ro) được cung cấp bởi các đơn vị xây dựng các dự án khu dân cư. Theo các điều khoản quy định , các công ty, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả toàn bộ những thiệt hại của công trình do những khiếm khuyết tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn xảy ra trong phạm vi thời gian và thời hạn của bảo hiểm. Thời hạn bảo hiểm tối đa không quá 10 năm, trong đó thời hạn 10 năm dành cho kết cấu nền, móng, khung chính và 5 năm dành cho hệ thống công trình cách nhiệt, chống thấm. Thời điểm bắt đầu triển khai trách nhiệm bảo hiểm được tính sau 2 năm kể từ ngày nghiệm thu và hoàn thành dự án.
Các cơ quan quản lý nguy cơ rủi ro tiềm ẩn trong chất lượng dự án xây dựng (Dịch vụ quản lý kỹ thuật - Technical Inspection Service,TIS) được các đơn vị bảo hiểm ủy thác trong việc xác định, đánh giá và báo cáo các yếu tố rủi ro và nguy cơ tiềm ẩn về chất lượng đối với các dự án nhà ở, khu dân cư; đồng thời đưa ra các đề xuất giải quyết, khắc phục nhằm hạn chế tần suất xảy ra các sự cố về chất lượng xây dựng, tránh và hạn chế tối đa nguy cơ xảy ra các tai nạn liên quan tới chất lượng công trình với mức độ nghiêm trọng và chịu trách nhiệm pháp lý với các đơn vị doanh nghiệp, công ty bảo hiểm.
Một khu nhà ở tại quận Thông Châu (Bắc Kinh) đang tiến hành cải tạo
Để hình thành hệ thống an ninh đa cấp và linh hoạt trong từng giai đoạn, các dự án xây dựng, cải tạo nhà ở/ khu dân cư phải tiến hành mua bảo hiểm dự án trước khi xin cấp phép xây dựng. Bước tiếp theo, các dự án sẽ được chuyển dữ liệu đến TIS để bắt đầu quản lý, thời hạn bảo hiểm được tính từ giai đoạn thiết kế kỹ thuật cho tới khi hoàn thiện dự án. Kể từ ngày hoàn thành và nghiệm thu dự án, thời hạn bảo hành 2 năm của Bảo hiểm bảo đảm sẽ bắt đầu, sau khi kết thúc thời hạn này sẽ chuyển tiếp liền mạch đến chế độ Bảo hiểm rủi ro với thời hạn bảo hiểm tối đa 10 năm. Thông qua quá trình chuyển tiếp linh hoạt và bổ trợ lẫn nhau giữa TIS + bảo hiểm bảo đảm 2 năm + bảo hiểm rủi ro 10 năm, chức năng quản lý bảo vệ dự án sẽ đạt mức tối đa 12 năm kể từ khi dự án đó được hoàn thiện và đi vào vận hành.
Đối với việc bảo vệ quyền lợi sau khi phát sinh vấn đề liên quan đến chất lượng công trình nhà ở, Chính quyền quận Thông Châu cho biết, trong thời hạn của chế độ bảo hiểm, sau khi chủ đầu tư gửi kiến nghị, khiếu nại về những khiếm khuyết trong chất lượng công trình tới đơn vị thi công xây dựng, đơn vị này có trách nhiệm phân phối nhiệm vụ thực hiện nghĩa vụ bảo trì theo các quy định có liên quan tại Hợp đồng xây dựng công trình, dự án. Nếu đơn vị thi công không thể thực hiện nghĩa vụ của mình, công ty bảo hiểm sẽ thuê một đơn vị bảo trì khác làm bên thứ 3 để tiến hành bảo trì, sửa chữa trong thời gian sớm nhất, đảm bảo các khiếu nại từ phía chủ đầu tư sẽ được giải quyết kịp thời. Sau đó, công ty bảo hiểm sẽ thực hiện bồi thường cho đơn vị xây dựng. Sau khi đơn vị bảo hiểm trả tiền bồi thường, họ có thể thu hồi tiền thông qua bảo lãnh hợp đồng, trái phiếu và các phương thức khác dựa trên trách nhiệm về chất lượng.
Trong thời hạn bảo hiểm rủi ro, sau khi chủ đầu tư phát hiện nguy cơ tiềm ẩn sự cố hoặc khiếm khuyết về chất lượng, có thể báo cáo trực tiếp đơn vị bảo hiểm hoặc đơn vị thi công xây dựng được đơn vị bảo hiểm ủy quyền. Sau khi đơn vị bảo hiểm xác nhận trách nhiệm bảo hiểm sẽ tham gia quy trình bồi thường tổn thất cho chủ đầu tư hoặc cử một bên thứ ba đến thực hiện công tác bảo trì, sửa chữa. Thông qua cơ chế bảo hiểm kép, quá trình bảo trì và bồi thường sẽ được cung cấp một cách linh hoạt nhất nhằm giải quyết hiệu quả các vấn đề liên quan đến chất lượng công trình, đồng thời quyền và lợi ích của chủ đầu tư, chủ sở hữu công trình được tối ưu hóa.
Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị - nông thôn Trung Quốc tháng 5/2023
ND: Ngọc Anh