Nghiên cứu cho thấy tính bền vững đã trở nên quan trọng hơn đối với người tiêu dùng. Tính bền vững là một yếu tố quan trọng không thể chối cãi đối với các nhà thiết kế và kiến ​​trúc sư cũng như khách hàng. Do chất thải được tạo ra khi ốp sàn, việc lựa chọn sàn bền vững là điều quan trọng. Gỗ tự nhiên, gốm, cao su và thậm chí cả tấm thảm đều có thể bền vững. Hướng dẫn về sàn bền vững này bao gồm nhiều lựa chọn bền vững và cách sử dụng chúng.

Sợi nylon tái sinh ECONYL của Aquafil được làm từ 100% chất thải tái chế.

Sàn bền vững là bất kỳ loại sàn nào được sản xuất bằng vật liệu tự nhiên, ít carbon và/hoặc tái chế và có tác động môi trường thấp trong suốt vòng đời của nó, bắt đầu từ thu gom nguyên liệu đầu vào đến quá trình xử lý nguyên vật liệu.

Sàn bền vững nên sử dụng vật liệu tái tạo có khả năng thu gom lượng khí thải tối thiểu và có thể dễ dàng tái chế, tái sử dụng hoặc có thể phân hủy sinh học. Điều quan trọng nữa là phải xem xét quy trình sản xuất đằng sau một sản phẩm khi đánh giá xem nó có thực sự bền vững hay không. Liệu nhà sản xuất có nguồn nguyên liệu một cách có đạo đức không? Họ có tái chế chất thải của sản phẩm họ làm ra không? Họ có sử dụng năng lượng tái tạo để sản xuất những sản phẩm đó không? Đây là những điều cần cân nhắc khi quyết định liệu sàn có thực sự bền vững hay không. Bài viết đưa ra một số sản phẩm sàn bền vững, cùng ưu và nhược điểm của chúng.

Các loại sàn bền vững

Khi mọi người nghe thấy từ “sàn bền vững”, họ thường hình dung ra một trong hai vật liệu: gỗ hoặc đá, và mặc dù sự thật là những vật liệu này là một trong những lựa chọn lâu đời nhất nhưng chúng không phải là lựa chọn duy nhất khi nói đến để sàn bền vững.

1.      Sàn gỗ tự nhiên (hardwood)

Gỗ tự nhiên là vật liệu hỗ trợ nền kinh tế tuần hoàn. Nền kinh tế tuần hoàn có nghĩa là thiết kế để giảm chất thải bằng cách kéo dài tuổi thọ của các sản phẩm và vật liệu hiện có. Gỗ là sự lựa chọn lý tưởng cho nền kinh tế tuần hoàn vì nó có thể dễ dàng được tái sử dụng và tái chế khi hết vòng đời trong một môi trường xây dựng nhất định. Sàn gỗ tự nhiên tái chế chỉ là một ví dụ về điều này. Theo một báo cáo gần đây của Bona, nói một cách bền vững, việc sửa sang lại bề mặt sàn gỗ tự nhiên có thể giảm hơn 75% lượng khí thải carbon so với việc thay thế sàn. Theo báo cáo mới nhất của Reports and Data, thị trường sàn gỗ tự nhiên toàn cầu dự kiến ​​sẽ đạt 61,78 tỷ USD vào năm 2028 và đạt tốc độ CAGR doanh thu là 4,3% trong giai đoạn dự báo.

Sàn cao su bền vững của REGUPOL được sử dụng tại Trường tiểu học Arbor Grove ở Thành phố Oklahoma.

Ngành công nghiệp sàn gỗ tự nhiên có nguồn cung ứng và quy trình sản xuất có trách nhiệm. Delta Millworks là một trong những nhà sản xuất gỗ tự nhiên đang coi trọng nguồn cung ứng bền vững. “Công ty tìm nguồn gỗ bền vững từ các trang trại trồng cây ở New Zealand hoặc British Columbia, nơi họ nhổ ít hơn 1% số cây trưởng thành mỗi năm và sau đó trồng lại chúng, vì vậy hầu hết các khu rừng ở đó đều đang được mở rộng,” Robbie Davis, Delta Millworks Giám đốc điều hành, cho biết, công ty không sử dụng những loại gỗ cứng nhiệt đới có nguồn gốc từ rừng nhiệt đới Brazil.

Ưu điểm của sàn gỗ tự nhiên

+ Thiết kế đa dạng. Gỗ tự nhiên đa dạng về chủng loại từ lớp phủ, đến chất nhuộm màu, thớ gỗ nên là một lựa chọn thiết kế vượt thời gian cho mọi phong cách kiến ​​trúc.

+ Dễ dàng lắp đặt. So với bê tông mài hoặc đá, sàn gỗ tự nhiên ốp đơn giản và  nhanh chóng, giúp giảm thời gian xây dựng và lượng khí thải.

+ Bền chặt. Mặc dù gỗ tự nhiên có thể không bền như gạch gốm, nhưng chúng vẫn là một vật liệu chắc chắn, bền bỉ, có thể tồn tại hơn 50 năm nếu được bảo dưỡng thích hợp và sơn lại bán định kỳ.

Nhược điểm của sàn gỗ tự nhiên

+Hấp thụ nước.do tính chất xốp của gỗ tự nhiên sẽ dễ hấp thụ nước, dẫn đến ố màu, cong vênh, vênh và thậm chí là mục nát.

+ Dễ bị mối mọt. Giống như hầu hết các sản phẩm gỗ không qua chế tạo, sàn gỗ tự nhiên rất dễ bị mối mọt tấn công; nếu hư hỏng nặng, chúng có thể gây nguy hiểm cho tính toàn vẹn cấu trúc của sàn.

+ Đắt tiền. Trung bình, sàn gỗ tự nhiên có giá từ 6 đến 18 USD cho mỗi foot vuông bao gồm cả chi phí lắp đặt, đắt hơn so với sàn gỗ công nghiệp hoặc nhựa vinyl; các loại gỗ ngoại lai và một số mẫu vân gỗ nhất định có thể làm tăng thêm chi phí tổng thể.

2.      Thảm sàn thân thiện môi trường

Thảm sàn chiếm 60% thị phần sàn ở Mỹ, với 19 tỷ feet vuông được bán mỗi năm. EPA ước tính có khoảng 5 tỷ pound thảm bị vứt bỏ tại các bãi chôn lấp ở Mỹ mỗi năm. Hầu hết các loại thảm đều được làm chủ yếu từ nguồn tài nguyên hữu hạn dưới dạng nhựa gốc dầu có thể tái chế. Thảm được biết chủ yếu được làm từ nhựa gốc dầu, nhưng không phải loại thảm nào cũng được làm theo cách này. Một cách để lựa chọn thảm bền vững hơn là chọn các loại thảm có thể thể tái chế được.

Tại Aquafil USA, những tấm thảm cũ được thu gom và tháo rời để tạo ra sợi và viên nylon tái sinh ECONYL®. “ECONYL được làm từ 100% rác thải thay vì dầu. Cứ 10.000 tấn nguyên liệu thô ECONYL, sẽ tiết kiệm được 70.000 thùng dầu thô và tránh được 65.1000 tấn khí thải CO2 tương đương. Sử dụng sợi ECONYL giúp giảm tới 90% nguy cơ nóng lên toàn cầu so với nylon từ các nguồn hóa thạch,” Franco Rossi, chủ tịch Aquafil USA cho biết, chất liệu này sau đó được hơn 2.000 thương hiệu trên khắp thế giới sử dụng để tạo ra thế hệ thảm bền vững tiếp theo cũng như quần áo, ghế, túi xách, giày thể thao, kính râm và bàn.

Ưu điểm của thảm thân thiện với môi trường

+ Tiết kiệm năng lượng. Do độ dày và chất lượng cách nhiệt, thảm thân thiện môi trường có thể giúp giữ ấm cho tòa nhà trong thời tiết lạnh giá, giúp giảm tải năng lượng để sưởi ấm và cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng.

+ Thoải mái. Thảm thân thiện môi trường là một trong những lựa chọn thảm thoải mái kể cả di chuyển lẫn khi đứng, tăng sự hấp dẫn cho căn phòng.

+ Giảm âm thanh. Là một chất liệu mềm, thảm giúp hấp thụ và giảm âm thanh, một tính năng lý tưởng trong không gian căn hộ dùng chung và các khu dân cư phức hợp lớn.

Nhược điểm của thảm thân thiện với môi trường

+ Chi phí bảo dưỡng cao. Giống như bất kỳ loại thảm hoặc tấm thảm nào, thảm thân thiện với môi trường cần được bảo trì và làm sạch nhiều hơn các loại sàn khác; cần hút bụi thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn bị mắc kẹt và dịch vụ vệ sinh chuyên nghiệp thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn bám vào.

+ Tuổi thọ ngắn hơn. Ngay cả thảm chất lượng cao làm từ vật liệu tự nhiên và tái chế cũng có tuổi thọ ngắn hơn nhiều (từ 5 đến 20 năm) so với hầu hết các loại vật liệu làm sàn khác, điều đó có nghĩa là cần phải thay thế thường xuyên hơn.

+ Chống ẩm kém. Trừ khi dùng thảm len hoặc một số loại thảm chống ẩm khác, thảm trải sàn bình thường chống ẩm kém dẫn đến nấm mốc phát triển hoặc thối rữa bên dưới thảm.

3.      Sàn cao su tái chế

Cao su được xếp hạng là vật liệu bền vững để làm sàn vì độ bền, khả năng tái chế và chi phí bảo trì thấp. Sàn cao su là một lựa chọn lý tưởng cho các tòa nhà có lưu lượng di chuyển cao như trường học và cơ sở chăm sóc sức khỏe. Việc lắp đặt sàn cao su tái chế vào các loại dự án này giúp đưa không gian công cộng bền vững hơn.

Được làm bằng 100% lốp xe phế liệu và cao su EPDM (một loại cao su tổng hợp từ Ethylene với các monome propylene), REGUPOL Revolution vốn có khả năng chống trơn trượt, bền và thoải mái. Loại sàn cao su này rất lý tưởng cho trường học và bệnh viện vì khả năng giảm tiếng ồn. Wil Younger, giám đốc tiếp thị tại REGUPOL, cho biết: “Sàn cao su thương mại như Revolution được biết đến với chất lượng hấp thụ âm thanh và hiệu quả đã được chứng minh trong việc giảm thiểu âm thanh liên quan đến tiếng vang ở hành lang và lượng người qua lại nhiều, ít gây mất tập trung hơn”.

Sàn vải sơn được lắp đặt trong các phòng thí nghiệm nghiên cứu của Đại học Miami vì thành phần thân thiện với môi trường của chúng và để ngăn ngừa sự mệt mỏi cho các nhà nghiên cứu phải di chuyển hầu hết thời gian trong ngày

Các sản phẩm của REGUPOL cũng có thể giúp các kiến ​​trúc sư và nhà thiết kế giành được điểm ở hai trong số năm hạng mục LEED-Vật liệu và Tài nguyên và Chất lượng Môi trường Trong nhà.

Ưu điểm của sàn cao su tái chế

+ Chống trơn trượt. Cao su có hệ số ma sát cao tự nhiên, có nghĩa là nó cung cấp lực kéo tuyệt vời và có khả năng chống trơn trượt khá tốt, giảm khả năng té ngã và các tai nạn nguy hiểm tiềm tàng khác.

+ Giảm lực tác động: Do cấu trúc phân tử đàn hồi, sàn cao su có khả năng hấp thụ lực tác động đặc biệt tốt mà không gây hư hại, lý tưởng dùng trong các phòng tập thể dục và khu vực có nhiều người qua lại.

+ Cực kỳ bền. Nhờ tính đàn hồi tự nhiên và khả năng giảm xóc, sàn cao su có khả năng đàn hồi đáng kinh ngạc và có khả năng chịu được lượng người qua lại nhiều; trung bình sàn cao su có tuổi thọ từ 20 đến 50 năm.

Nhược điểm của sàn cao su tái chế

+ Mùi khó chịu. Tùy thuộc vào loại sàn, một số sàn cao su có thể tỏa ra mùi khó chịu. Mùi cao su có xu hướng biến mất theo thời gian nhưng đôi khi do yếu tố này, sàn cao su trở thành một lựa chọn không mong muốn cho những không gian kín nhỏ hơn.

+ Có thể mờ dần theo thời gian. Trong khi một số sàn cao su có thể chống tia cực tím thì nhiều sàn cao su tái chế lại thiếu đặc điểm này, điều này có thể dẫn đến phai màu và mất màu theo thời gian.

+ Có thể khó lắp đặt. Trước khi lắp đặt sàn cao su, lớp nền phụ cần được chuẩn bị đúng cách để đảm bảo sử dụng đúng chất kết dính ngăn chặn độ ẩm xâm nhập; điều này có nghĩa là sàn cao su luôn đòi hỏi những chuyên gia có kinh nghiệm để lắp đặt.

4.      Sàn Linoleum (Linoleum) – Vải sơn Linoleum

Sàn vải sơn Linoleum, trái ngược với vải sơn vinyl tổng hợp, được coi là bền vững vì nó được sản xuất từ ​​100% vật liệu hoàn toàn tự nhiên. Bao gồm hỗn hợp nhựa thông, bột gỗ, chất thải chính từ quá trình chế biến nút chai, đá vôi nghiền, chất tạo màu, cũng như dầu đay và hạt lanh, vải sơn có khả năng phân hủy sinh học hoàn toàn và sẽ không thải chất độc hại ra môi trường.

Sàn nhựa LVT cao cấp của công ty Kährs.

Theo truyền thống, vải sơn được sử dụng ở dạng tấm hoặc phiến nhưng vải sơn cũng có sẵn ở dạng lỏng. Được phát triển bởi công ty Duracryl ở Hà Lan, vải sơn dạng lỏng có chứa nhiều thành phần hoàn toàn giống tự nhiên như ở dạng rắn: vỏ cây sồi, dầu thực vật, dầu hạt lanh, đá vôi và chất tạo màu. Vải sơn dạng lỏng được trộn tại công trường và thi công bằng bay hoặc con lăn để tạo ra bề mặt đồng nhất không có mối nối hoặc đường nối.

Ưu điểm của vải sơn linoleum

+ Chống nước. Mặc dù vải sơn không thấm nước hoàn toàn nhưng nó có khả năng chống nước cực kỳ tốt, khiến nó trở thành một lựa chọn lý tưởng cho sàn nhà bếp và phòng tắm; Tuy nhiên, việc tiếp xúc lâu với nước có thể khiến vải sơn bị cong vênh và phồng lên.

+ Bền chặt. Vải sơn vốn có khả năng chống trầy xước và ít hao mòn; miễn là nó được chăm sóc đúng cách, sàn vải sơn có thể tồn tại từ 20 đến 40 năm trước khi cần phải thay thế.

+ Mức độ bảo trì thấp. Ngoài việc thỉnh thoảng quét và lau sàn vải sơn không cần bảo trì chuyên sâu.

Nhược điểm của vải sơn

+ Yêu cầu lắp đặt chuyên nghiệp. Để đảm bảo vải sơn linoleum được lắp đặt đúng cách, chúng nên được lắp đặt bởi các chuyên gia, điều này có thể làm tăng chi phí chung của dự án.

+ Chuyển màu hổ phách. Mặc dù nó không phải là vĩnh viễn, nhưng vải sơn được che chắn liên tục khỏi ánh sáng mặt trời sẽ chuyển sang màu hổ phách và chuyển sang màu sẫm hơn do dầu hạt lanh có trong sản phẩm; Tuy nhiên, khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, màu hổ phách sẽ dần biến mất.

+ Có thể bị móp. Mặc dù đây là một lựa chọn sàn có độ bền lâu dài và tương đối đàn hồi, nhưng vải sơn vẫn có thể bị móp theo thời gian do đồ nội thất nặng.

5.      Sàn nhựa LVT (Luxury vinyl tile) cao cấp

(LVT) là một loại sàn được thiết kế để mô phỏng thực tế vẻ ngoài của đá, gỗ, đá cẩm thạch hoặc các vật liệu tự nhiên khác. Đây là một lựa chọn sàn lý tưởng cho những ai muốn có vẻ ngoài của vật liệu tự nhiên nhưng không muốn trả chi phí cao hoặc chi phí bảo trì thường đi kèm với các vật liệu nói trên.

Đặc biệt đối với chủ sở hữu tòa nhà, LVT là một sản phẩm rất dễ lắp đặt vì chi phí bảo trì thấp, và khó bị hư hạị. Sàn nhựa LVT dễ lau chùi hơn, có một số tính năng chống nước và có thể rẻ hơn so với các loại sàn thay thế khác.

Được thành lập tại Thụy Điển, Kährs là nhà sản xuất sàn kỹ thuật hàng đầu, cung cấp nhiều giải pháp cho các dự án cần sàn gỗ, sàn đàn hồi và sàn LVT cho cả thị trường thương mại và nhà ở. Tất cả các sản phẩm sàn LVT của Kährs đều không chứa phthalate và được cung cấp tùy chọn khớp nối không dùng keo, một tính năng giúp đơn giản hóa việc lắp đặt và giảm lượng khí thải VOC. Metroflor là một nhà sản xuất nổi tiếng khác về các giải pháp sàn LVT ít độc hại, bền bỉ và thân thiện với môi trường. Metroflor là một công ty con thuộc HMTX Industries, nhà sản xuất LVT toàn cầu tập trung cao độ vào tính minh bạch của vật liệu, giảm lượng carbon và bảo tồn nước/năng lượng.

Ưu điểm của LVT

+ Nhẹ. LVT là một sản phẩm rất nhẹ, chất lượng giúp dễ dàng xử lý và lắp đặt.

+ Dễ bảo trì. Sau khi lắp đặt, sàn LVT không cần bảo trì nhiều, chỉ cần thỉnh thoảng quét/hút bụi và lau nhà.

+ Chống nước. Là sản phẩm làm từ nhựa vinyl, sàn LVT có khả năng chống nước tự nhiên và do đó về cơ bản không bị hư hại do độ ẩm; điều này làm cho sàn LVT trở thành một lựa chọn sàn lý tưởng cho phòng tắm.

Nhược điểm của LVT

+ Có thể bị trầy xước và móp méo. Dù có độ bền khá cao nhưng sàn LVT vẫn dễ bị móp do đồ đạc nặng và có thể bị trầy xước hoặc bị đâm thủng bởi các vật sắc nhọn.

+ Khó tháo rời. Sàn LVT được lắp đặt bằng keo dán hoặc các phương pháp dựa trên chất kết dính khác có thể khó tháo ra sau này.

+ Đổi màu. Hầu hết sàn LVT có khả năng chịu tia UV thấp và dễ bị phai màu/biến màu khi thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

6.      Gạch gốm (Porcelain tile)

Sàn ốp gạch gốm vừa linh hoạt vừa thân thiện với môi trường, vừa mang lại vẻ đẹp, độ bền và khả năng tái chế gần như vô song. Gạch gốm thường được làm từ các nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào như đất sét, silica, cao lanh và fenspat, và được nung ở nhiệt độ cực cao để tạo ra sản phẩm gạch lát sàn có kết cấu cứng, nặng và chắc tay với tuổi thọ 60 năm.

Vòng đời gạch gốm dài cho phép chúng có nhiều thời gian để bù đắp lượng khí thải tạo ra trong quá trình sản xuất. Nhiều công ty hiện đang thực hiện các bước để làm cho quy trình sản xuất gạch gốm sạch hơn. Don Hayes, giám đốc môi trường/bền vững của Florim USA, cho biết, những nỗ lực bền vững trong quy trình sản xuất gạch gốm bao gồm tỷ lệ tái chế phế liệu cao, sử dụng vật liệu tái chế bên ngoài, tái sử dụng nước và sử dụng hiệu quả năng lượng (khí tự nhiên và điện). Florim-một công ty gia đình chuyên sản xuất gạch lát nền và gạch gốm có trụ sở tại Ý- là công ty dẫn đầu ngành về đồ gốm sứ bền vững. Mỗi năm công ty tái chế nội bộ 99,9% nguyên liệu và toàn bộ nước sử dụng trong quá trình sản xuất được thu thập và tái sử dụng trong các quy trình khác.

Ưu điểm của gạch gốm

+ Chống thấm nước cao. Do gạch gốm không xốp như nhiều loại gốm sứ khác nên nó có khả năng chống thấm cao, ngăn chặn chất lỏng lọt qua; giúp dễ dàng làm sạch các vết nước đổ trên sàn và giúp ngăn ngừa vết ố không mong muốn.

+ Dễ bảo trì. Sau khi lắp đặt, sàn gạch gốm khá dễ bảo trì, chỉ cần quét nhà và lau nhà thường xuyên để giữ cho sàn không bị bẩn.

+ Độ bền cao. Gạch gốm được làm bằng đất sét rất mịn sau đó được nung ở nhiệt độ cực cao; quá trình này làm cứng và tăng  độ bền của gạch, khiến gạch có độ bền và tuổi thọ cao đến không ngờ.

Nhược điểm của gạch gốm

+ Đắt. Một trong những nhược điểm lớn của sàn gạch gốm là giá thành vật liệu và chi phí lắp đặt; trung bình một mét vuông gạch gốm có giá từ 14 đến 63 đô la để ốp.

+ Xuất hiện các mạch vữa. Khi ốp gạch gốm, vữa lỏng được trát xuống tạo thành các mạch vữa giữa các viên gạch. Vữa lỏng là vật liệu rất xốp và rất dễ bị nấm mốc nếu không bịt kín đúng cách.

+ Nặng. Giống như đá, gạch gốm rất nặng; ảnh hưởng đến cả quá trình vận chuyển và lắp đặt.

https://gbdmagazine.com/guide-to-sustainable-flooring/

ND: Mai Anh