Đô thị loại I phải có quản trị loại I. Trung Quốc đã đưa ra nhiều mục tiêu quản trị khác nhau đối với mỗi địa phương nhằm nâng cao trình độ hiện đại hóa quản trị đô thị như: Trùng Khánh cần “tích cực khám phá những cách thức mới để hiện đại hóa quản trị các siêu đô thị, Thiên Tân cần “coi việc nâng cao mức độ hiện đại hóa quản trị đô thị là một nhiệm vụ trọng tâm trong việc kiến thiết đô thị hiện đại”, Thượng Hải cần “nỗ lực tìm ra con đường mới để hiện đại hóa quản trị các siêu đô thị mang đặc sắc Trung Hoa”…
Tỷ lệ đô thị hóa Trung Quốc tăng mạnh qua các năm
Tính đến cuối năm 2023, tỷ lệ đô thị hóa dân số thường trú của Trung Quốc đạt 66,2%. Nhìn về quá khứ, có thể nói Trung Quốc đã trải qua quá trình đô thị hóa lớn nhất và nhanh nhất trong lịch sử; nhìn về tương lai, Trung Quốc đặt mục tiêu rằng, hiện đại hóa kiểu Trung Quốc là hiện đại hóa với quy mô dân số khổng lồ. Dù nhìn từ góc độ nào thì việc hiện đại hóa hệ thống quản trị và năng lực quản trị đô thị đều được coi là điều tất yếu.
Đô thị càng lớn, các vấn đề quản trị càng phức tạp. Ví dụ, Thượng Hải là thành phố có nguồn tài nguyên dồi dào, các cụm công nghiệp tiên tiến và cơ hội phát triển rộng rãi; tuy nhiên, nhiều năm về trước, thành phố này đã mắc phải “căn bệnh đô thị lớn” với những tòa nhà dày đặc, dân cư quá tải, nhà ở chằng chịt, đường sá tắc nghẽn và thiếu cây xanh trầm trọng. Do đó, để xây dựng và quản lý tốt một siêu đô thị như Thượng Hải, cần có ý tưởng lớn về một bức tranh toàn cảnh, cũng như tư duy tinh tế và cụ thể hóa. Thực hiện các chỉ đạo của chính quyền, Thượng Hải luôn coi các mục tiêu được giao phó là con đường phát triển cao nhất, kiên quyết gánh vác sứ mệnh trở thành một trong những siêu đô thị “5 trung tâm” bậc nhất Trung Quốc (trung tâm tài chính, trung tâm thương mại, trung tâm đổi mới, trung tâm tiêu dùng và trung tâm toàn cầu hóa), phát huy vai trò dẫn đầu, định hướng, gương mẫu trong sự nghiệp thúc đẩy hiện đại hóa đặc sắc Trung Hoa; đồng thời chú trọng hơn đến công tác phân loại rác, xây dựng công viên, không gian xanh, mở cửa cho người nước ngoài đến sinh sống, phát huy tinh thần “ý tưởng nhỏ - mục đích to” và củng cố vai trò của “thành phố nhân dân”.
Thượng Hải là siêu đô thị bậc nhất Trung Quốc
Việc quản lý siêu đô thị trong thời đại mới đòi hỏi cả tính hiệu quả và tính nhân văn. Tại quận Bạch Vân, thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, hơn 50.000 bộ phận cấu thành đô thị và gần 20.000 thiết bị quản lý đô thị được trang bị hàng loạt cảm biến IoT, liên kết tạo thành Nền tảng Quản lý vận hành Đô thị Thông Minh Bạch Vân với công năng xử lý hơn 5000 loại hình công việc khác nhau mỗi ngày, không chỉ giúp phát hiện kịp thời các mối nguy tiềm ẩn về an toàn đô thị, mà còn giúp giải quyết hiệu quả vấn đề rác thải đô thị, cụ thể theo số liệu thống kê, việc quản lý thông minh đã giúp lượng rác thải trung bình hàng ngày của quận giảm hơn 300 tấn so với cùng kỳ năm 2023, một cách gián tiếp tiết kiệm gần 10 triệu NDT trong quỹ tài chính địa phương. Việc áp dụng kỹ thuật số và tích hợp các nền tảng dịch vụ quản lý chứa đựng những nội dung quan trọng của quản trị đô thị. Một mặt, đó là sự phấn đấu về “tốc độ quản lý”, với sự áp dụng nhiều hơn các phương tiện công nghệ thông tin như Internet, Dữ liệu lớn Big Data…, giúp cho việc vận hành quản trị đô thị trở nên có tính liên kết, thống nhất, liền mạch, nhanh và thuận tiện hơn nhờ các nguồn dữ liệu đã được lưu trữ trên hệ thống, không còn phải tốn công sức và thời gian tìm hiểu nhiều nguyên nhân dẫn đến một vấn đề theo cách rời rạc như phương pháp quản trị trước đây. Bên cạnh tính tốc độ của kỹ thuật số cũng là tính nhân văn của quản trị, như chính sách: “người cao tuổi không cần vội”, xây dựng những kênh không gian xanh hòa hợp với môi trường, lắp đặt các bảng hiệu tuyên truyền in khổ lớn… nhằm chứa đựng những nét đặc sắc của quá trình hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa và mang đặc trưng của một thành phố nhân dân. Việc kết hợp giữa tính hiệu quả và tính nhân văn thể hiện sự hài hòa giữa những tiến bộ khoa học thông minh với mục tiêu cải thiện sinh kế và phúc lợi cho người dân – vốn được coi là điểm khởi đầu và cũng là đích đến của quá trình xây dựng và quản trị vận hành đô thị.
Nền tảng Kỹ thuật số Quản trị đô thị thành phố Quảng Châu
Quản trị đô thị là một dự án mang tính hệ thống toàn diện. Mùa hè năm 2023 vừa qua, trong công cuộc tái thiết sau thảm họa, thành phố Bắc Kinh đã đưa ra ý tưởng chung là “phục hồi cơ bản trong 1 năm – nâng cấp toàn diện trong 3 năm - phát triển bền vững lâu dài”. Căn cứ vào đó, không chỉ cần tập trung vào tương lai trước mắt và đảm bảo nhu cầu cuộc sống cơ bản của người dân, mà còn cần có tầm nhìn dài hạn trong việc nâng cao trình độ cơ sở hạ tầng và dịch vụ công cơ bản, đồng thời nỗ lực cải thiện năng lực phòng chống thiên tai và công tác cứu trợ, giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai đô thị. Các đô thị là những thực thể sống và có mối quan hệ hữu cơ, do vậy cần phải tôn trọng, có ý thức đối xử tốt và ý thức quản lý toàn chu trình đối với đô thị mà mình sinh sống. Trong tương lai, cần kiên trì theo đuổi con đường phát triển, tuân thủ định hướng “tiến bộ trong sự duy trì ổn định”, tăng cường xây dựng các đô thị an toàn, bền vững, có sức chống chịu cao, tích cực thực hiện các hành động phục vụ công tác đổi mới đô thị, từ đó giúp hiện thực hóa sự phát triển đô thị chất lượng cao, tạo nền tảng cho việc kiến tạo các siêu đô thị.
Việc triển khai sâu rộng khái niệm “đô thị của nhân dân”, được định hướng bởi chiến lược xanh hóa, tiết kiệm năng lượng và thấp carbon, với môi trường sống hòa hợp cùng thiên nhiên, an toàn cho sức khỏe, thông minh và hiệu quả, đồng thời không ngừng hiện đại hóa hệ thống và năng lực quản trị đô thị… chắc chắn sẽ giúp liên tục cải thiện chức năng, vị thế của các đô thị và nâng cao chất lượng đời sống của nhân dân.
Nhân dân Nhật báo,
30/04/2024
ND: Ngọc Anh